Zoeken in deze blog

maandag 26 februari 2018

Soepzootje

Was ik net Sapiens van Yuval Harari aan het lezen (recensies o.a. hier en hier, dat laatste meer interview), belandt Het hele soepzootje van Floor Bal & Sebastiaan Van Doninck op mijn tafel. Ondertitel: Het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest.

Samenvatting van Harari? Van Bryson (A short history of nearly everything)? Variant op Het raadsel van alles wat leeft van Jan Paul Schutte?
Oppervlakkig gezien zou je dat bijna denken, al laten Yuval Harari en Jan Paul Schutte het ontstaan van het heelal zo goed als buiten beschouwing.

Het prentenboek hinkt in enorme stappen (32 pagina's) door de geschiedenis en is een treffend voorbeeld van wat Yuval Harari een mythe zou noemen. 10 pagina's gaan over de geschiedenis van de mens.
Deze 32 pagina's geschiedenis als mythe kenschetsen is niet zo gek, want niet alleen worden hypothesen, hoogstwaarschijnlijke veronderstellingen, hier als waarheid gepresenteerd, maar de verteller ziet er ook een soort ratio achter, getuige de in varianten steeds terugkerende frase: 'Het is tijd dat...': ... 'het heelal zich vult', ... 'hier iets gaat groeien', ... 'dat het hier drukker wordt'', ... 'dat ze daar gaan lopen', ... 'voor iets heel anders' (de mensen).
Wie vond dat het tijd was? De verteller, kennelijk.

Wat er ontstond noemt de verteller herhaaldelijk 'het hele soepzootje', wat me doet vermoeden dat het idee voor dit boek eigenlijk begon met de titel.
Maar het 'soepzootje' is kennelijk toch niet zo'n zootje als het woord suggereert. En mensen blijken, anders dan Harari en met hem vrijwel alle wetenschappers vinden, geen dieren.
Naakte apen die goed kunnen denken en praten zijn kennelijk geen dieren.
'Juffrouw Laps, je bent 'n zoogdier', aldus Stoffel tijdens ''n gewichtig oogenblik aangebroken in 't avendje van juffrouw Pieterse' (Multatuli, Ideeën 1). Zelfs Stoffel wist dus al beter, maar zoals Multatuli fraai beschreef was juffrouw Laps er bepaald niet blij mee.
Om reacties als die van de fictieve juffrouw Laps te voorkomen, laat de verteller van Het hele soepzooitje de naakte apen ook maar promoveren tot mens.




Het boek is opgedragen aan 'David en Ella'. 'Want kinderverhalen beginnen met kindervragen.'
En de makers dachten kennelijk dat kinderverhalen een soort rode lijn moeten hebben en dat het ondragelijk zou zijn om 'het hele soepzootje' te beschrijven als een reeks toevalligheden of desnoods als 'een schitterend ongeluk'. Het eindigt niet voor niets ongeveer met de eerste maanlanding.



Hoe het ook zij, wie deze hebbelijkheden van de verteller voor lief neemt, houdt een vermakelijk en fraai geïllustreerd prentenboek over.
Dan is het aan de voorlezer om met zijn of haar jonge luisteraars te praten over de kwestie die juffrouw Laps zo in verwarring bracht, en over de diepere zin van dit soepzootje.



Bal, Floor, & Sebastiaan Van Doninck. Het hele soepzootje; het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest. Gottmer, 2018, ISBN 978 90 257 6800 3, 36 p.




Geen opmerkingen:

Een reactie posten